Gefnuikte trots

Voor het eerst in mijn leven weet ik niet op welke partij ik moet stemmen. Een van de redenen is dat de grote partijen als ideologie overwoekerd zijn door hun lijsttrekkers. Partijen lijken de identiteit aan te nemen van een persoon en die personages spelen iedere dag de show van ego en ijdelheid. Zo moet ik VVD stemmen omdat Rutte een optimist in een gaaf land is, Asscher omdat hij een doorzetter is, Klaver omdat hij jong en veranderingsgezind is, Buma omdat hij naar de duizenden jaren oude christelijke egaliteit leeft en al die anderen met andere vastberaden persoonlijke intenties. Ze moeten nog gekozen worden en nu al ben ik die hoofdpersonen meer dan zat.
De lijsttrekkers roepen bij mij een hevig gevoel van vervreemding op. Soms denk ik dat ik naar satire zit te kijken. Ik weet zelf niet meer waar mijn eigen ideeën over een humaan beheer van het algemeen belang over gaan. Te meer weet ik dat niet omdat de twee huidige regeringspartners zichzelf in de lauweren steken over de grote prestatie die zij, ondanks hun ideologisch verschil, in de afgelopen vier jaar geleverd hebben. En ook een intellectuele elite praat hen dat na.
Maar ik zie dat niet. Ik zie dat een crisis en een begrotingstekort bestreden zijn met behoorlijk wat asociale middelen. Alles aan de onderkant of in een kwetsbare positie is aan de beurt gekomen.
Kijk naar de bijstand, naar pensioenen, naar de huurprijzen, naar de jeugdzorg, naar de GGZ-zorg, naar de schuldhulpverlening, naar de rechtshulp, naar de zorg voor ouderen, naar de afbraak van vaste banen, naar de versnelde AOW verhoging.
Intussen gingen grote bedrijven minder belasting betalen, werden de loonkosten gematigd door het uitbenen van sociale kosten en werd belastingontwijking een nationaal verdienmodel.
In de successtory van Rutte en Asscher wordt de schatplichtigheid aan de financieel en sociaal minder bedeelden niet erkend.
Het grote thema van de verkiezingsstrijd is de bedwelmende trots op Nederland, de trots op onszelf.
Het vervult mij met diepe afschuw. Geen cliché is te ordinair om ons via de trots naar zekere partijen te lokken. Geen onwaarachtigheid ook; zoals de opgepompte verering voor de vlag, de monarch, een geïdealiseerd verleden met dito volkslied, een gekunstelde identiteit of de exclusieve toeëigening van homo- en vrouwenrechten.
De trots op Nederland is het nieuwe affiche dat, over alle andere is heen geplakt, de werkelijkheid van dilemma’s op velerlei gebied verdringt. De trots op Nederland is de vlag van het populisme en de vlag op het populisme.
Populisme is de politieke energie van dit moment. Het populisme heeft twee kanten. Aan de ene kant staan de mensen die uit sociaal onbehagen de vreemde smetten willen smoren en aan de andere kant staat de regerende en/of meningsbepalende klasse die de populistische meute naar de mond praat om uiteindelijk hun eigen doel te bereiken.
Rutte noemt als zijn doel ‘dat hij verder wil omdat hij nog niet klaar is met Nederland.’
Ik kom er niet achter wat dat betekent. Maar een ding verontrust mij. Dezelfde politici die het populisme rondom vluchteling, vreemdeling en emigrant bestrijden, hebben zelf het populisme rondom ouderen op de kaart gezet. Om jongeren sociale zekerheid te kunnen ontnemen beschuldigen ze ouderen dat die te veel geprofiteerd hebben van sociale zekerheid en daarom gekort moeten worden op pensioenen en voorzieningen.
Dat soort populisme wijst op een griezelig, economisch repressief mechanisme. Dit van hogerhand gecreëerd populisme splijt mensen in gewone dagelijkse verhoudingen en betrekkingen.
Het heeft mijn trots op Nederland een lelijke knauw gegeven.

Ik weet niet op welke partij ik moet stemmen. Mijn broer zegt, je kunt alleen maar op de Partij voor de Dieren stemmen.
Misschien heeft hij gelijk. Want die partij heeft in elk geval sympathieke lijstduwers.

---